Winkels kennen ieder jaar een kerstdrukte, advocaten hadden er afgelopen december waarschijnlijk eenmalig mee te maken: scheidingsdrukte. Zij kregen meer echtscheidingsaanvragen binnen dan normaal. Vooral vrouwen maakten haast met het aanvragen van een scheiding voor 1 januari 2020. Waarom? Dat had alles te maken met de nieuwe regels voor partneralimentatie die op die datum zijn ingegaan.
De crux: sinds 1 januari is de partneralimentatie niet meer maximaal 12 jaar. De uitkering van de meestverdienende ex aan de andere ex is teruggebracht tot de helft van de huwelijksduur, met een maximum van vijf jaar vanaf de echtscheidingsdatum.
Dat betekent dat alimentatiegerechtigden, in de meeste gevallen nog steeds vrouwen, minder lang geld ontvangen voor hun levensonderhoud. En andersom: partners met een hoger inkomen hoeven minder jaren alimentatie te betalen.
De 12-jarige uitbetalingstijd stamde uit 1994. De recente wetswijziging is doorgevoerd omdat volgens het kabinet in te veel gevallen ex-echtgenoten, veelal mannen, onterecht twaalf jaar alimentatie moeten betalen; hun ex-echtgenote wordt al eerder in staat geacht op eigen houtje goed rond te komen. Sowieso past het beter bij de tijdgeest om uit te gaan van gelijkwaardigheid tussen man en vrouw.
Het maximum aantal jaren is dus teruggeschroefd naar vijf; maar er zijn wettelijke uitzonderingen: langdurige huwelijken en huwelijken met jonge kinderen.
- Mensen die zijn geboren voor of op 1 januari 1970 en die meer dan vijftien jaar getrouwd zijn hebben recht op tien jaar alimentatie.
- Bij echtparen met kinderen onder de 12 jaar houdt de ex-partner recht op twaalf jaar alimentatie tot het jongste kind twaalf jaar is.
- Na een huwelijk van minimaal vijftien jaar, waarbij de alimentatieontvanger de AOW-leeftijd binnen tien jaar na de scheiding bereikt, heeft hij of zij tien jaar recht op alimentatie tot aan de AOW-leeftijd, met een maximum van tien jaar.
Overigens houdt de rechter in schrijnende gevallen altijd het laatste woord. Dat valt onder de hardheidsclausule. De rechter kan besluiten een langere termijn dan vijf jaar toe te wijzen.
De run op echtscheidingspapieren is best droevig. In plaats van halsoverkop te scheiden hadden mensen ook kunnen kiezen voor mediation. Misschien werkte de aangekondigde verandering te vaak als een zwaard van Damocles.
Hoe dan ook: kom langs voordat je gaat trouwen, maar ook als je wilt scheiden. Dan breng ik alle financiële voor- en nadelen in kaart zodat je weloverwogen kunt besluiten of je wilt scheiden én hoe dat voor alle partijen op een acceptabele manier kan worden geregeld.